Mëngjesin pas zgjedhjeve, anëtarët e qeverisë gjermane u zgjuan në një situatë që ata e konsideronin një makth – Donald Trump do të jetë presidenti i ardhshëm i Shteteve të Bashkuara, shkruan DW në analizën e saj. Ata kishin shpresuar që pas presidentit Joe Biden, që kishte treguar një angazhim të fortë për multilateralizmin, nënkryetarja Kamala Harris do të vazhdonte këtë traditë. Por fitorja e Trump erdhi papritur dhe me një rezultat bindës.
Henning Hoff nga Shoqata Gjermane për Politikën e Jashtme e kritikoi këtë situatë dhe tha për DW: “Qeveria federale është e papërgatitur. Ishte një gabim mbështetja kaq e madhe tek demokratët. Marrëdhënia speciale që kancelari ka zhvilluar me presidentin Biden mund të ketë qenë paksa e njëanshme. Tani do të paguajnë çmimin që nuk kanë ndërtuar kontakte me ekipin e Trump.”
Gjermania ende ka kujtime të freskëta nga mandati i parë i Trump (2017-2021). Trump gjatë asaj periudhe ka vënë në dyshim angazhimin e Shteteve të Bashkuara për NATO-n dhe ka kërcënuar të tërheqë trupat amerikane nga Gjermania. Kritikën e tij ndaj Gjermanisë dhe vendeve të tjera të NATO-s e ka bërë të qartë: ato përdorin mbrojtjen ushtarake të SHBA-së, por nuk kontribuojnë sa duhet në mbrojtjen e tyre të brendshme, transmeton Telegram News.
Sipas Henning Hoff, qeveria federale tani duhet të “përmirësojë dobësitë e saj”. Ai shtoi: “Duhet të dërgohet një sinjal më i fuqishëm që evropianët, dhe veçanërisht gjermanët, janë të gatshëm të mbajnë një barrë më të madhe për mbrojtjen. Nëse ne vazhdojmë me rritje minimale të buxhetit të mbrojtjes dhe pohojmë se fondet speciale për Bundeswehr janë të mjaftueshme, nuk do të impresionojmë askënd në Washington, e as më tepër në një mandat të dytë të Trump.”
Një mundësi për një “paqe të diktuar” për Ukrainën?
Ndryshimi në Shtëpinë e Bardhë ka ndikime të mëdha në luftën në Ukrainë, që është një çështje kyçe edhe për qeverinë gjermane: Çfarë do të ndodhë me mbështetjen ndaj Ukrainës? SHBA ka qenë mbështetësi më i madh deri tani, duke ofruar ndihmë ushtarake dhe financiare, ndërsa Gjermania ka ardhur pas saj në vendin e dytë.
Presidenti Joe Biden dhe kancelari Olaf Scholz kanë premtuar mbështetje për Ukrainën “deri sa të jetë e nevojshme”, ndërsa Donald Trump ka deklaruar se do të përpiqet të mbyllë luftën sa më shpejt. Ky “shpejtësim” i mundshëm i procesit të përfundimit të luftës do të mund të nënkuptonte që Ukraina mund të detyrohet të heqë dorë nga territore të mëdha të pushtuara nga Rusia.
Megjithatë, si do të jetë politika amerikane ndaj Ukrainës nën Trump, “askush nuk e di”, ka thënë Nico Lange, ekspert i sigurisë për DW. “Nuk mund të thuhet që Trump do ta shesë Ukrainën. Përshtypja me Trump është se vendimet e tij janë të paparashikueshme,” tha ai.
Nëse Trump do të përpiqej të arrinte një marrëveshje me presidentin rus Vladimir Putin për t’i dhënë fund luftës, kjo mund të bëhej pa konsultuar Ukrainën dhe aleatët e saj. Kjo mund të ishte një mundësi që Berlini ta përdorte si justifikim: “Ne do të donim të bëjmë më shumë, por ja ku janë amerikanët!” Kjo është një rrezik i mundshëm, sipas Henning Hoff.
SHBA janë një nga partnerët më të rëndësishëm tregtarë të Gjermanisë, prandaj politika ekonomike e Washingtonit ka një ndikim të drejtpërdrejtë për këtë vend. Gjatë fushatës zgjedhore, Trump ka paralajmëruar se nëse fiton, do të vendosë tarifa 60% për importet nga Kina dhe 20% për ato nga pjesa tjetër e botës. Kjo do të çonte në rritjen e çmimeve të produkteve gjermane në SHBA. Industria automobilistike dhe farmaceutike do të preken veçanërisht nga kjo, dhe Henning Hoff e cilëson këtë si një “gur mbi qafën e industrisë eksportuese gjermane.”
Sipas një studimi të Institutit Ifo, 44% e ndërmarrjeve gjermane janë të shqetësuara për ndikimet negative që mund të sjellë fitorja e Trump, ndërsa vetëm 5% mendojnë se do të ketë ndikime pozitive. Shumica e tyre nuk shohin ndonjë ndryshim. Sipas të dhënave të Ifo, eksporti i Gjermanisë në SHBA mund të bjerë me gati 15% për shkak të tarifave të mundshme.
Është e mundshme një luftë tregtare globale?
Andreas Baur nga Ifo shpjegon për DW se është gjithashtu e mundur që këto tarifa të shkaktojnë reagime nga partnerët tregtarë të tjerë, veçanërisht Kina. “Ndërsa një nga shqetësimet më të mëdha është se mund të hyjmë në një spirale eskalimi që mund të çojë në një luftë tregtare globale,” tha ai, përcjell Telegram News.
Megjithatë, industria gjermane nuk ka pasur asnjëherë një periudhë të lehtë, as nën administratën e Biden. Trump dhe Harris kanë theksuar të dy rëndësinë e forcimit të industrisë vendase dhe rikthimit të vendeve të punës. Baur gjithashtu thekson se Biden ka mbajtur disa tarifa për importet kineze, që Trump i kishte vendosur, dhe madje disa prej tyre i ka rritur.
Një nga projektet më të rëndësishme për qeverinë gjermane është mbrojtja e klimës, dhe Gjermania ka një qëllim ambicioz për të arritur neutralitetin e klimës dhe për të transformuar sistemin e saj energjetik për të qenë në përputhje me këtë objektiv. Nën administratën Biden, Gjermania kishte një aleat të fuqishëm në këtë përpjekje. Por fitorja e Trump mund të çojë në një tërheqje nga angazhimet për klimën, duke e bërë më të vështirë për Gjermaninë të arrijë rregullat ndërkombëtare të kufizimit të emisioneve të CO2.
Trump e ka kritikuar shpesh Gjermaninë, duke e marrë atë si një shembull të keq – qoftë për politikën e hapjes ndaj refugjatëve në 2016, apo për politikat energjetike që mbështeten në burime të rinovueshme në vend të karburanteve fosile. “Gjermania është një shembull për të mos e pasuar,” ka thënë Trump në të kaluarën.
Sipas ekspertëve, shumë aspekte të periudhës së parë të mandatit të Trump mund të përsëriten. “Përgjegjësia do të jetë mbi Gjermaninë, ndjenja e antipatizmit ndaj saj nuk ka shpëtuar,” paralajmëron Henning Hoff. Pas kthimit të Trump në Shtëpinë e Bardhë, do të jetë interesante të shihet se si do të zhvillohen marrëdhëniet transatlantike. /TelegramNews/