Një delegacion i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës (PACE-APKE), në përfundim të vizitës në Kosovës, ka vlerësuar përgatitjet për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit 2025, ndërsa u ka bërë thirrje të gjitha partive politike në Kosovë të veprojë me përgjegjësi e në dobi të popullatës.
Delegacioni theksoi se fushata elektorale që sapo ka nisur është zhvilluar në një mënyrë të qetë dhe paqësore.
Bashkëbiseduesit shprehën besimin në procesin zgjedhor dhe në aftësinë e KQZ-së për të përfunduar përgatitjet për zgjedhjet brenda afateve të përcaktuara. Delegacioni pret që procesi zgjedhor të jetë në përputhje me standardet e Këshillit të Evropës, gjë që do të ishte shenjë e pjekurisë së institucioneve.
Delegacioni u informua se ligji zgjedhor i miratuar në vitin 2023, i cili kryesisht bazohej në rekomandimet e vëzhguesve ndërkombëtarë, prezantoi përmirësime teknike, duke përfshirë dixhitalizimin e operacioneve zgjedhore, mundësinë që iu dha votuesve jashtë vendit për të hedhur votën e tyre personalisht jashtë vendit dhe modalitete të reja për numërimin e votave të ndara për partitë dhe kandidatët. Gjithashtu, rregulloret e reja që synojnë forcimin e monitorimit të shpenzimeve të fushatës janë parë pozitivisht nga shumë palë të interesuara”, thuhet në njoftimin e lëshuar.
Megjithatë, sipas njoftimit shqetësimet u ngritën në lidhje me mungesën e rregulloreve për mediat online, transparencën e pronësisë së medias, procedurën e emërimit të anëtarëve të Komisionit të Pavarur të Medias, si dhe ndikimin e mundshëm të dezinformatave dhe përdorimit të inteligjencës artificiale gjeneruese gjatë fushatës.
Aty është përmendur edhe bojkoti i partisë në pushtet për të marrë pjesë në debatet televizive.
“Ngurrimi i disa partive politike për t’u përfshirë në debate kontradiktore në televizion dhe bojkoti i shpallur i tre stacioneve televizive të njohura nga partia në pushtet, u konsideruan të dëmshme për informimin publik, veçanërisht për të moshuarit. Delegacioni kujton se media luan një rol jetik për të siguruar që votuesit të kenë akces në informacione të ndryshme dhe të sakta, të cilat janë thelbësore për marrjen e vendimeve të informuara.
Delegacioni pranoi peizazhin pluralist dhe dinamik politik, me 28 lista kontestuese që përfaqësojnë komunitetet shumicë dhe joshumicë, duke u ofruar votuesve një gamë të gjerë zgjedhjesh. Megjithatë, disa bashkëbisedues ngritën shqetësime për rritjen e retorikës populiste dhe nacionaliste, si dhe përdorimin e gjuhës së urrejtjes dhe gjuhës përçarëse. Ata paralajmëruan se trende të tilla mund të dëmtojnë demokracinë dhe kohezionin ndëretnik dhe gjithashtu mund të ndikojnë negativisht në pjesëmarrjen e grave në zgjedhje dhe politikë, pavarësisht nga kuota gjinore në listat e partive, thuhet në njoftim.
Delegacioni vlerësoi gjithashtu kontributin e vlefshëm të një shoqërie civile të gjallë në nxjerrjen në pah të çështjeve si të drejtat e grave, personave me aftësi të kufizuara, LGBTI dhe grupet e margjinalizuara si dhe pjesëmarrja e të rinjve në politikë.
Tutje, delegacioni ka mirëpritur vendimin e partisë kryesore politike serbe të Kosovës për të marrë pjesë në këto zgjedhje, duke theksuar se kjo do të kontribuonte në një proces zgjedhor më gjithëpërfshirës dhe do të rriste përfaqësimin në Kuvend.
Njoftimi thekson se diskutimet u fokusuan edhe në situatën në veri të Kosovës dhe zhvillimet e fundit.
“Delegacioni u njoftua për raportet në lidhje me presionin dhe frikësimin e votuesve serbë të Kosovës, si dhe për fushatat dezinformuese nga mediat e mbështetura nga Beogradi. Në dritën e këtyre shqetësimeve, delegacioni u kërkon të gjitha palëve të shmangin veprimet që mund të përkeqësojnë tensionet. Ai inkurajon autoritetet që të vazhdojnë përpjekjet e tyre për të siguruar praninë e personelit nga komunitetet joshumicë në institucionet e zbatimit të ligjit si policia për të ndihmuar në zbutjen e tensioneve etnike në kohë zgjedhjesh.
Delegacioni u bëri thirrje të gjitha palëve që të mbeten të përkushtuara për krijimin e kushteve për zgjedhje të drejta dhe gjithëpërfshirëse, pavarësisht polarizimit në rritje dhe të sigurojnë që këto zgjedhje të kontribuojnë në forcimin e standardeve dhe praktikave demokratike në Kosovë”, thekson njoftimi.
Në fund theksohet se PACE – e cila përfaqëson parlamentarë nga 46 shtete evropiane – do të dërgojë një delegacion të plotë të PACE prej 20 anëtarësh, të shoqëruar nga ekspertë ligjorë nga Komisioni i Venecias, për të vëzhguar votimin më 9 shkurt 2025. PACE do të debatojë për konkluzionet e saj në pjesën e sesionit të prillit.
