Duket se populistët e krahut të djathtë nga Rumania do të përfaqësohen gjithashtu në Parlamentin e ri të BE-së. Ata po përfitojnë nga pakënaqësia politike vendase në rritje, me sondazhet që parashikojnë deri në 20% të votave.
Selia e Partisë së AUR në qendër të kryeqytetit rumun është dekoruar me një flamur rumun dhe një poster ngjyrë ari me emblemën e partisë dhe sloganin: “Familja, kombi, feja, liria”. Ngjyra e partisë është e artë – rumune për “aur” – dhe në të njëjtën kohë është e shkurtër për “Alianta pentru Unirea Romanilor” – aleancë për bashkimin e rumunëve.
Festa e ëndrrave, e themeluar në vitin 2019, është bashkimi i Rumanisë me Republikën e Moldavisë. Vendi, ku popullsia flet kryesisht rumanisht, ishte pjesë e Rumanisë deri sa u aneksua nga Bashkimi Sovjetik në vitin 1940, ky është arsyetimi i partisë për vendosjen e këtij qëllimi.
Në sondazhe, AUR doli e dyta me 17%, pas një aleance të dy partive kryesore në pushtet PNL dhe PSD, të cilat së bashku kanë 45% mbështetje.
“Patriotizmi dhe sovraniteti”
AUR konsiderohet një parti nacionaliste, populiste e krahut të djathtë dhe ortodokse-kristiane. Alin-Sorin Sandu e quan atë “thjesht konservatore.” Në vitin 2020, politikani 46-vjeçar ishte kandidati i AUR-së për kryetar bashkie në Amara, një qytet i vogël prej 7,000 banorësh në juglindje të vendit. Dhe për habinë e të gjithëve– ai fitoi.
Ai thotë se suksesi erdhi sepse të gjithë në qytet e njohin atë, sepse ai dhe familja e tij e madhe janë nga ai qytet. Dhe ai mendon si shumica e njerëzve në vend mendojnë:
“Dua të theksoj se AUR nuk është një forcë ekstremiste dhe ne nuk jemi kundër Bashkimit Evropian. Bëhet fjalë për patriotizëm, sovranitet, për ruajtjen e kulturës sonë rumune brenda asaj Europe.”
“Ne nuk jemi festë! Ne jemi mbrojtës të atdheut! Ne jemi hakmarrja e rumunëve ndaj atyre që sundojnë dhe shkatërrojnë vendin tonë për 34 vjet.” Kjo është deklarata e bërë nga shefi i partisë AUR Giorgio Simion në një tubim partie mbajtur në Bukuresht në mes të majit në kuadër të fushatës zgjedhore përpara zgjedhjeve të Parlamentit Evropian.
Simion është i lumtur të shfaqet në publik me një kapele si Donald Trump. Ai thotë se dëshiron të përkthejë parimin e tij në politikën rumune: “Rumania e para” – dhe kërkon më pak pushtet për Bashkimin Evropian.
Simon beson se disa vende të tjera anëtare të BE e trajtojnë Rumaninë si një vend të nivelit të dytë. Kritika përqëndrohet kryesisht në Austrinë, e cila ende po bllokon pranimin e Rumanisë në Marrëveshjen Shengen.
Entuziazmi për Bashkimin Evropian është shumë i kufizuar në Rumani. Një sondazh i Eurobarometrit me urdhër të Parlamentit Evropian gjeti se 50% e rumunëve e lidhin BE-në me një imazh pozitiv. Kjo është pak mbi mesataren brenda Bashkimit Evropian.
Njerëzit mendojnë se partitë në pushtet nuk janë të besueshme
Që nga viti 2021, dy kundërshtarë politikë kanë qenë në pushtet në Rumani. PNL liberal-konservatore e presidentit Klaus Iohannis u përpoq për herë të parë të formonte një koalicion reformist. Por partitë e mbledhura u grindën dhe në kohën e shpërthimit të koronavirusit dhe më pas luftës në Ukrainë, u formua një koalicion i qëndrueshëm me një shumicë solide. Kështu doli një qeveri koalicioni me PSD-në Social Demokrate. Partia doli nga ish-partia komuniste dhe ka kohë që është në pushtet. PNL ka akuzuar vazhdimisht partinë për korrupsion dhe nepotizëm në të kaluarën.
Shumë rumunë kanë marrë përshtypjen se qeveria e re nuk është bindëse dhe se PNL dhe PSD po vazhdojnë me sistemin e korrupsionit. Kjo është një arsye e rëndësishme për të forcuar AUR. Partia është veçanërisht popullore me të rinjtë e nivelit më të ulët arsimor. Në grupmoshën 18-36 vjeç, sondazhet i japin AUR deri në 36 për qind mbështetje.
Deklarata raciste
Duket se shumë votues nuk e kanë problem që politikanët e AUR dinë të bëjnë deklarata raciste. Kështu, gjatë ecjes nëpër Amara, kryebashkiaku Sandu tregoi me krenari atë që u ndërtua në qytet me paratë e BE-së – shkollë, kopësht, plazh me rërë në liqen, ambiente sanitare. Amara është një vendpushim spa me baltë medicinale që përmban squfuri.
Ka dy burra me pamje aziatike. Sandu shpjegon: «Është mirë që ata janë atje, kemi shumë pak punëtorë.» Por sipas tij, “gjaku i tyre” është i ndryshëm nga “gjaku rumun”, dhe me kalimin e viteve tradita e krishterë rumune do të bëhet gjithnjë e më e humbur.
